Al sinds de beginjaren van de cinema vormt het boek een rijke inspiratiebron voor filmmakers. Toch wordt steevast de vergelijking gemaakt tussen boek en film, waarbij de laatste vaak als mindere wordt gezien. De veelgehoorde uitspraak “Ik vond het boek beter dan de film” blijft hardnekkig rondzingen. Maar bestaat er zoiets als een onverfilmbaar boek? Filmmaker Stanley Kubrick stelde ooit: “If it can be written or thought, it can be filmed”. Toch blijken er in de praktijk flinke obstakels: complexe verhaallijnen, innerlijke monologen of omvangrijke werelden die lastig naar beeld te vertalen zijn. Filmmakers moeten keuzes maken, schrappen en aanpassen om de essentie van een verhaal te behouden. Hoe zorgen zij ervoor dat de magie van het boek overeind blijft, en welke creatieve oplossingen vinden ze om met de beperkingen van het medium om te gaan?
programma
week 1
Kan een boek werkelijk onverfilmbaar zijn? Daarover kan gediscussieerd worden. Filmmaker Stanley Kubrick zei ooit “If it can be written or thought, it can be filmed”. Toch kunnen er verschillende obstakels zijn bij het verfilmen van bepaalde boeken. Denk bijvoorbeeld aan het klassieke werk Paradise Lost van John Milton, dat al een paar keer verfilmd is met weinig succes. Het probleem zit hem in het belangrijke verschil tussen hoe wij een boek lezen en hoe wij een film kijken.
week 2
Mysteries en thrillers als The Da Vinci Code doen het ook altijd goed in de boekenzaken, die lezen vaak al lekker weg als ware het een spannende film. Het is voor grote filmstudio’s vaak erg aantrekkelijk om dergelijke populaire boeken te verfilmen. Maar hoe verfilm je postmoderne literatuur? Je zou kunnen stellen dat een geslaagde boekverfilming de beste elementen en sfeer uit het boek haalt en daar de beste aspecten van film aan toevoegt.
week 3
Wat gebeurt er als filmmakers hun eigen interpretatie geven aan een boek? Moet de film bijvoorbeeld in dezelfde periode als het boek afspelen? Jane Austin is al eens voor een highschoolfilm en een romantische komedie gebruikt en Shakespeare als voor van alles en nog wat, zelfs Disney. Een eigen interpretatie van de filmmaker hoeft dus niet per se een radicaal andere benadering van het verhaal te zijn, het kan ook om een subtiele doch karakteristieke toevoeging gaan.
week 4
Boekverfilmingen kunnen eigenlijk op zichzelf al gezien worden als een remake. Maar wat als een boek meerdere malen wordt verfilmd? Een remake van een remake. Sommige boeken zijn al meerdere malen verfilmd, met wisselend succes. Hoe ziet bijvoorbeeld een Italiaanse film eruit, wanneer die gebaseerd is op een Nederlands boek? Herman Koch kan hierover meepraten. En waarom zijn korte verhalen zo geliefd?
