Backstage | Interview | Koefnoen

KOEFNOEN LIVE

Een grappige en satirische kijk op het nieuws, met behulp van imitaties van Bekende Nederlanders, eigen personages en persiflages op bekende tv-programma’s. Van 2004 tot 2017 liet Koefnoen zijn humoristische licht schijnen op de actualiteit van die week. Toen het tv-programma stopte, gingen de makers, Owen Schumacher, Paul Groot en Jeremy Baker – medeschrijver en –speler sinds het eerste seizoen – in eerste instantie hun eigen weg. Uiteraard kwamen ze elkaar in het theater en achter de schermen bij diverse tv-programma’s tegen en zo ontstond het plan om Koefnoen te verplaatsen naar het theater. 

Owen Schumacher: “Het begon te jeuken. Er gebeurde van alles in de actualiteit waarvan wij steeds vaker dachten: hoe zouden onze types daarop reageren? We hebben bijna vijftien jaar televisie gemaakt, in een vrij moordend tempo. We misten dat podium. Vooral voor onze vertrouwde personages als Ipie, de happy single met haar rode rugzakje, de kakkers Joris en Monique of Okko en Eus, het ANWB-stel.”

De eerste vraag is natuurlijk: hoe verplaats je zo’n bekend programma van tv naar theater?

Jeremy Baker: “Op tv hebben we alle vormen en formats die bij televisie horen gebruikt en uitgebeeld. Dat gaan we nu ook doen, maar dan in het idioom van theater. Het idee is een satirische revue, heel afwisselend, met sketches, songs en scènes. En af en toe een persoonlijke noot, een monoloog of juist een tapdans-act. Het wordt zeker geen herhaling of greatest hits van tv, we schrijven alles nieuw. En we zijn met zijn vijven, we nemen nog twee fantastische dames mee die goed kunnen typeren en zingen: actrice Kiki van Deursen (Even tot hier, Smeris) en cabaretière Sanne Franssen (De Fransse Eijkel).”

Owen Schumacher: “Het fijne van theater is dat je meer aan de verbeelding kunt overlaten. Een deel van onze vorm op tv was juist dat het er altijd realistisch uit zag. Nu kunnen we creatiever zijn en nog meer spelen met de suggestie.”

Paul Groot: “Je doet een beroep op de fantasie van het publiek.”

Schumacher: “In het theater maak je als het ware een nieuwe start, met andere afspraken.”

Tweede uitdaging is om het nieuws te vangen in een show die een jaar op tournee gaat…

Baker: “We hebben niet meer die hijgende actualiteit in onze nek waar we per se iets mee moeten. Dat kan ook niet, dan zijn we tijdens de tournee dubbel aan het werk. Denk meer aan de trendmatige actualiteit. Maar we sluiten natuurlijk niet uit dat er af en toe een actueel grapje in gefietst wordt.”

Groot: “De rode draad van de voorstelling is verandering en hoe je daarmee omgaat. Er is best veel gebeurd sinds we niet meer op tv zijn. Veel onderwerpen waar je je ineens toe moet verhouden, zeker na anderhalf jaar corona-pandemie en lockdowns. We willen onderzoeken hoe onze types daar op reageren. Gaan mensen vastgeroest door op de oude voet of vernieuwen ze? Ik kan me voorstellen dat er bijvoorbeeld in het huwelijk van Mollie en Mathilde – dat zijn die Groene-Amsterdammervrouw en de Elsevier-man – complottheorieën hebben huisgehouden.”

Schumacher: “Ik ben wel benieuwd hoe Joris en Monique, het yuppenstel, al zoomend thuis hun werk hebben gedaan. Heeft de kakkineuze Guurtje wel geklapt voor de zorg? De ouders van basisschool De Karrekrak hebben te maken gehad met thuisonderwijs en leerachterstanden. Daar moeten we iets mee. Onze types hebben allemaal zo hun eigen manier van hoe ze met de grote veranderingen van de afgelopen tijd zijn omgegaan. In de herkenbaarheid daarvan zit de lol voor het publiek. En voor ons.”

Groot: “Corona heeft ons een gezamenlijke ervaring gegeven, waar je achteraf hopelijk lekker om kan lachen om het een beetje te verwerken en te relativeren. Hoe snel veren we terug en willen we dat alles weer bij het oude is en is dat wel zo’n goed idee?”

Is de actualiteit überhaupt wel bij te houden?

Groot: “Het gaat wel snel ja, we maken voortdurend aantekeningen van dingen die ons opvallen. Er gebeurt wat dat betreft zo veel in de werkelijkheid wat bijna een sketch op zich is. Ik zie bijvoorbeeld online ineens allerlei jonge mannen, net van de middelbare school, die je vanuit een villa op Ibiza een webinar aansmeren. Kun je, net als zij, binnen no time financieel onafhankelijk worden. Daar kun je zó iets mee.”

Baker: “Het zal niet zozeer over corona gaan, maar over wat het met ons gedaan heeft. We hebben een schone lei aangeboden gekregen als het ware en wat gaan we doen? Zo is Jolijt, de dirigente van ons dameskoor Hardkoor, overleden aan corona. Daar moeten de koordames iets mee, want hoe ga je verder zonder dirigent?”

Groot: “Tegelijkertijd is een bewustzijnsgolf over de wereld gegaan, we moeten woke zijn. Vind ik ook een interessant punt om het over te hebben en we kunnen dat meteen aan de nieuwe generatie – de twee dames die met ons op pad zijn – voorleggen: mogen wij als mannen nog wel een vrouw spelen?”

Schumacher: “Ik denk dat we tot op het laatst bezig zullen zijn met de inhoud van deze theatershow. De actualiteit volgen en daar grappen bij verzinnen is voor ons een manier van denken geworden die we de afgelopen twintig jaar hebben opgebouwd. Je denkt al snel: wat er nu gebeurt, is echt iets voor dat en dat type van ons.”

Koefnoen grossierde in het nadoen van Bekende Nederlanders. Zien we die terug in de theatershow?

Schumacher: “Als ik heel eerlijk ben, voel ik steeds minder behoefte om imitaties te doen. Bovendien is het best een grime-klus…”

Groot: “Ja, dat is in het theater een stuk lastiger. We kunnen niet elke keer anderhalf uur pauze inlassen om make up, haar en kleding aan te passen. Dus dat doen we met simpele middelen. Of met precies de juiste stem.”

Waar verheugen jullie je het meest op?

Schumacher: “De lach van het publiek. Om reactie te krijgen uit de zaal – iets wat bij tv nooit zo rechtstreeks gebeurde – en om het elke dag weer live te spelen. Bij Koefnoen op tv was de inkt van de sketch net droog, dan snel opnemen en op zaterdag uitzenden. Dat was rodeo rijden en proberen op de stier te blijven zitten. Nu kunnen we de tijd nemen om finesses aan te brengen en dingen te vervolmaken.”

Groot: “Ik verheug me erg op de speciale vondsten die we nu kunnen laten zien. Ik hou van illusie en het theater is daarvoor de beste plek.”
Baker: “Mij lijkt het leuk om die personages meer reliëf te geven, meer uit te diepen. Daar was bij tv nooit tijd voor. Je krijgt nu elke avond een nieuwe kans. Kan ik denken: vanavond ga ik iets pittiger spelen of juist meer op de emotie.”

Schumacher: “We hopen dat mensen een heel leuke avond hebben en over een paar dingen toch nog even denken: hoe reageer ik daar zelf eigenlijk op? Dat ze zichzelf én hun buurman hebben herkend. Het is mét elkaar lachen óm elkaar. We zijn allemaal stumpers die het leven zo aangenaam mogelijk proberen te maken en dat lukt de ene keer beter dan de andere keer. Dat is ook troostrijk, denk ik.”

Tekst: Rinske Wels